ბათუმი მე-19 საუკუნეში და დღეს
           ბათუმი საქართველოს ერთ-ეღტი უძველესი და განუმეორებელი ქალაქია, რომელმაც ბოლო წლებში დიდი ცვლილებები განიცადა. ადვილია, იპოვო განსხვავება ძველ და ახალ ბათუმს შორის. დღესრეობით, ბათუმი  ძალიან მრავალფეროვან გასართობ საშუალებებს მოიცავს, რაც ადრე ნამდვილად არ არსებობდა. გარდა ამისა, აშენდა უამრავი სასტუმრო, გასართობი ცენტრი და ა.შ.   ბათუმი დიდი პოპულარობით სარგებლობს როგორც საქართველოში, ისე უცხო ქვეყნებშიც, რადგან მისი სილამაზითა და თბილი, სტუმართმოყვარე ხალხით უამრავი ადამიანია მოხიბლული..
            მე-19 საუკუნის 80-იან წლებში ბათუმი, რომელშიც ახლა 124000 ადამიანი ცხოვრობს, ოთხი ათას კაციან ზღვის პირად მდებარე პატარა ქალაქს წარმოადგენდა. ქუჩები მოუკირწლავი და ვიწრო იყო, რაც ახლანდელისაგან სრულიად განსხვავდება- ძველი ქუჩები დაფარულია ქვაფენილით. ადრე ბათუმს 1 სამოქალაქო სასწავლებელი და ქართველთა შორის წერა-კითხვის გამავრცელებელი საზოგადოების ქართული სკოლა არსებობდა, რომელიც ქართველ მუსლიმანთა ბავშვების განათლებას ემსახურებოდა. ამ პერიოდში ქვიშიან ტერიტორიაზე შეუდგნენ ბულვარის შენებას. მათალია, თავიდან ხალს არ სჯეროდა, რომ ამ წამოწყებით რამე გამოვიდოდა, მაგრამ მალე ზღვის სანპიროზეგადაიშალა ლამაზი, ნორჩი ბულვარი, რომელიც ბათუმის მშვენებად ქცა. დღესაც, წარმოუდგენელია ბათუმი მის გარეშე, რადგან ბულვარი ამ ქალაქის განუყოელი ნაწილია მე-19 საუკუნის 80-იანი წლების შემდეგ. ამ პერიოდშივე შეიქმნა ბათუმის ნავსადგური, რომელიც დღეს ქალაქის ცხოვრებასა და განვითარებაში დიდ როლს თამაშობს...
               ძველი ბათუმი საოცრებაა. მას ძველი კოლორიტი კვლავაც შემორჩა, რადგან ის ძველი ნაგებობები, რომლებიც ბათუმის სიმბოლოებს წარმოადგენდა აღდგენილი და რესტავრირებულია.
               წესრიგი, ორიენტირება ზღვისკე, მრავალფეროვანი ბუნებრივი გარემო და სწრავა უსასრულო სივრცისაკენ განსაზღვრავდა ბათუმის მიმზიდველობას. დღეს კი, მიუხედავად განახლებული შენობების, ქუჩებისა და გარკვეული ცვლილებებისა, მე -19 საუკუნეში ჩამოყალიბებული არქიტექტურული სახით ბათუმი დრემდე ინარჩუნებს თავისი განუმეორებელი ზემოქმედების ძალა ... ♥

                                       არც კაცი ვარგა, რომ ცოცხალი მკვდარსა ემსგავსოს

რა არის ცხოვრება, ცხოვრების აზრი ? რა უნდა აკეთოს ადამიანმა, რომ ჯერ კიდევ ცოცხალი მკვდარს არ ემსგავსოს? ეს თემა კაცობრიობის მთავარი საფიქრებალია. ადამიანისა და თითოეული ქვეყნის მოქალაქის თემას დანიშნულების თემას ეხება ნ. ბარათაშვილის "ფიქრნი მტკვრის პირა".  
                   "არც კაცი ვარგა, რომ ცოცხალი მკვდარსა ემსგავსოს,
                      იყოს სოფელში და სოფლისათვის არა იზრუნვოს"
_ წერია ლექსში, რაც იმას ნიშნავს, რომ თუკი ადამიანი ცხოვრებაში არ ილტვის კარგი საქმეების კეთებისაკენ, უკვე მკვდარია, ,რადგან არაფრის ამბიცია არ გააჩნია, არავითარი  მიზანი არ ამოძრავებს. უამრავი ნაწარმოების მიხედვით, ადამიანი არ უნდა გაჩნდეს ამ ქვეყნად მხოლოდ იმიტომ, რომ იარსებოს - ყოველი ასეთი საქციელი ფუჭია და მხოლოდ ამაოება, რადგან ადამიანმა ყოველთვის უნდა იბრძოლოსუკეთესი მომავლისთვის, არასოდეს დაკმაყოფილდეს მიღწეულით და ახალი მიზნები დაისახოს. ჩვენი ყოფა- წუთისოფელი ხომ არაფერია, "თუ არა ოდენ საწყაული უღუვსებელი"...
              ადამიანის ვალია, გამოადგეს სამშობლოს და " მოყვარეთ და ამხანაგთა თავის რიგით რამე არგოს", აკეთოს მხოლოდ სიკეთე და " სახელის ხე საჩრდილობლად წყლისა პირსას სადმე დარგოს", რადგან შემდგომსა დროს არ მისცეს წყევით თვისი სახელი შტამომავლობას...
             ადამიანი უპირველეს ყოვლისა უნდა იყოს ხატი ღვთისა, უსმინოს უფლის ხმას და ცხოვრება ჭეშმარიტების ძიებას დაუთმოს, წარმატებით ჩააბაროს ცხოვრების გამოცდები, რათა ღირსეულად წარსდგეს უფლის წინაშე.
               ჩემი აზრით, რადგან გვაქვს პატივი ვიყოთ ადამიანები,  ჩვენი ვალია, ვიცხოვროთ ისე, როგორც ისე, რომ ჩვენივე სახელს უკვდავება მოვუპოვოთ...   

                                                   ხარის ხატება ქართულ ცნობიერებაში

''მაღალი ღმერთის, ცისა და მიწის, ხარისა და გუთნის მადლით, დღევანდლამდე მოვაღწიეთ ადამიანებმა. მე-20 საუკუნემ უღლიდან გამოხსნა ხარი და იგი თანდათან დაშორდა ადამიანს. თავისი ძირძველი და წმინდა მოვალეობიდან გადადგა ხარი.წავიდა ჩვენგან, ოდნავ ნაღვლიანი, მშვიდი, უწყინარი, კეთილი, ჭირში და ლხინში მუდამ კაცის გვერდით მყოფი, ჩვენგან არც ისე მადლიერი ხარი... არავინ იცის, რამდენი საუკუნე ედგა ხარი კაცს გვერდით, რამდენი საუკუნე ეწეოდა მძიმე უღელს, უღელს, რომელიც ერთი ქართული ლექსის მიხედვით, თვითონ ხარს ნებით დაუდგამს ქედზე"... გარდა ამისახარის კულტი უძველესია მსოფლიო ცივილიზაციებში, მათ შორის საქართველოშიც. სხვათაშორის ეს არის ერთ-ერთი ცხოველი წარმართული ეპოქიდან, რომელმაც ქრისტიანობაშიც ჰპოვა ადგილი...

         ხარს საქართველოში და არამარტო ჩვენს ქვეყანაში დიდი მნიშვნელობა გააჩნია. ხარი ოდითგავნე ძლიერი, შეუდრეკელი ბრძოლის უნარით აღსავსეა. დღესდღეობით არსებობს უამრავი მწერლისა თუ პოეტის ნაწარმოები, რომლებიც ხარს ეძღვნება. ხშირად ადამიანური სიძლიერე ხარის გამძლეობასთანაა შედარებული. არსებიბს უამრავი ლეგენდა, მითი სადაც იგი  მთავარი პერსონაჟია...

          მე მჯერა, რომ ცისა და მიწის, ხარისა და გუთნის; მაღალი ღმერთის მადლით დღემდე მოვაღწიეთ. ვიცი, რომ იგი ერთ-ერთი ძლიერი, ამტანი შინაური პირუტყვია, რომელსაც დიდი ისტორია გააჩნია.